Program Szkoła Promująca Zdrowie
Geneza programu szkoły promującej zdrowie
Program Szkoła Promująca Zdrowie (SzPZ) realizowany jest w Polsce od 1991 r. Popularyzację idei SzPZ rozpoczęto od trzyletniego projektu pilotażowego (1992-1995) pn.: „Szkoła Promująca Zdrowie”, zainicjowanego przez WHO/EURO, realizowanego pod kierunkiem prof. dr hab. Barbary Woynarowskiej. Projekt ten spowodował oddolne działania (ruch) szkół, zgodne ze strategią opracowaną w 14 tzw. szkołach projektowych oraz tworzenie sieci szkół promujących zdrowie na różnych poziomach. Pierwszą sieć utworzono w 1992 r. w b. woj. ciechanowskim.
Program ten rozwijany był w Polsce w ramach Europejskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie (ESSzPZ), utworzonej w 1992 r., od 1 stycznia 2008 r. w Europejskiej Sieci Szkół dla Zdrowia w Europie - SHE, w wyniku porozumienia WHO/EURO, Rady Europy i Komisji Europejskiej. Polska została członkiem tej sieci w grupie pierwszych ośmiu krajów. Koncepcja szkoły promującej zdrowie wynika bezpośrednio z założeń promocji zdrowia. Ze względu na bardzo szeroki zakres działań, różnorodność potrzeb i priorytetów szkół funkcjonujących w odmiennych kulturach i warunkach trudno ustalić jedną definicję SzPZ.
Obecnie w sieci Szkół dla Zdrowia w Europie (Schools for Heath In Europe - SHE) przyjmuje się eko-holistyczny model szkoły promującej zdrowie. Zakłada on istnienie powiązanych wzajemnie ze sobą czterech kluczowych elementów „wewnątrz” szkoły oraz oddziaływanie czynników zewnętrznych, związanych z legislacją, polityką i inicjatywami w resorcie zdrowia i edukacji na poziomie międzynarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym. Wskazuje to, że działania dla tworzenia SzPZ nie mogą ograniczać się do samej szkoły, lecz muszą być powiązane i wspierane przez resorty edukacji i zdrowia na różnych poziomach. Aktualnie w krajach należących do SHE istnieje zróżnicowane podejście i różnorodne modele SzPZ. Szkoła promująca zdrowie jest raczej procesem dokonującym się w określonym kontekście, a nie efektem wdrażania ogólnie ustalonych zasad. Każdy kraj wypracowuje swój model SzPZ w zależności od uznawanych wartości oraz własnych doświadczeń.
Definicja szkoły promującej zdrowie
Szkoła promująca zdrowie to szkoła, która we współpracy z rodzicami uczniów i społecznością lokalną:
- systematycznie i planowo tworzy środowisko społeczne i fizyczne sprzyjające zdrowiu i dobremu samopoczuciu społeczności szkolnej,
- wspiera rozwój kompetencji uczniów i pracowników w zakresie dbałości o zdrowie przez całe życie.
Polski model Szkoły Promującej Zdrowie
Standardy Szkoły Promującej Zdrowie
- Koncepcja pracy szkoły, jej struktura i organizacja sprzyjają uczestnictwu społeczności szkolnej w realizacji działań w zakresie promocji zdrowia oraz skuteczności i długofalowości tych działań.
- Klimat społeczny szkoły sprzyja zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz rodziców uczniów.
- Szkoła realizuje edukację zdrowotną i program profilaktyki dla uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz dąży do poprawy skuteczności działań w tym zakresie.
- Warunki oraz organizacja nauki i pracy sprzyjają zdrowiu i dobremu samopoczuciu uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz współpracy z rodzicami.
Barbara Woynarowska, Maria Sokołowska„ Jak tworzymy szkołę promującą zdrowie”
„ SzPZ – doświadczenia 10 lat ”
„ Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole” oraz „Autoewaluacja w Szkole Promującej Zdrowie. Metody i narzędzia” Opracowanie zbiorowe pod redakcją Barbary Wojnarowskiej. Warszawa, czerwiec 2015.
Działania naszej szkoły na rzecz promocji zdrowia
Nasza szkoła od wielu już lat promuje zasady zdrowego stylu życia i podejmuje liczne działania z zakresu edukacji prozdrowotnej i proekologicznej prowadzone w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. Edukacja zdrowotna stanowi ważny element zarówno indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych, szkolnego programu profilaktyki jak i programu wychowawczego. Uczniowie uczestniczą w wielu projektach ,konkursach i akcjach promujących zdrowy styl życia o zasięgu ogólnopolskim i lokalnym. Od roku 2011 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Władysława Stanisława Reymonta posiada certyfikat Sieci Szkół promujących Zdrowie Województwa Łódzkiego. W tym roku szkolnym zdecydowaliśmy się podjąć działania, które pozwolą włączyć naszą szkołę do krajowego rejestru Sieci Szkół Promujących Zdrowie.
Od dawna prowadzimy działania z zakresu kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych. W tym celu zorganizowane zostały między innymi ogólnoszkolne spotkania z dietetykiem dla rodziców oraz spotkania nt. kształtowania właściwych nawyków żywieniowych dla rodziców dzieci w poszczególnych klasach. W ramach Szkolnego Programu Profilaktyki odbywają się cyklicznie, dwa razy w roku, imprezy ogólnoszkolne „Zdrowo się odżywiamy”.
Dużą uwagę w szkole przywiązujemy do zwiększania aktywności fizycznej uczniów między innymi poprzez dodatkowe zajęcia pozalekcyjne w świetlicy i internacie, wyjazdy na basen. Uczniowie biorą udział w zawodach sportowych na różnych szczeblach, w tym w ramach Olimpiad Specjalnych.
Włączamy się w działalność proekologiczną. Jej cele realizowane są zarówno w trakcie bieżącej pracy z uczniami (segregowanie odpadów) jak i poprzez udział w cyklicznych akcjach.
Dotychczasowe działania na rzecz promocji zdrowia - lata 2016-2019